نگاهی به تصحیح و نشر اشعار رودکی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار

چکیده

ازآنجاکه نسخۀ قدیمی و معتبری از آثار رودکی در دست نیست، در جمع‌آوری آثار او همواره منابع قدیم مشتمل بر اشعار او مثل لغت فرس، ترجمان‌البلاغه، اسرار‌التوحید، لباب‌الالباب و... مورد نظر و معیار سنجش بوده است. در این مقاله، مهم‌ترین نشرهای اشعار رودکی که براساس ابیات محفوظ در کتاب‌های نام‌برده فراهم آمده‌اند، معرفی شده‌اند. این نشرها از جامع‌ترین نشرهای فارسی اشعار باقی‌مانده از رودکی است. دیوان اشعار رودکی اولین بار در قرون پانزده و شانزده میلادی تدوین شد. پس از تدوین این دیوان، شارحان و فرهنگ‌نویسان آن را در حکم سرچشمه قرار دادند و همین موضوع سبب شد شعر رودکی با تألیفات شاعران دیگر بیامیزد. دیوان رودکی که در سال ۱۳۱۵هـ. در تهران به طبع رسید، نمونۀ بارزی از آثار الحاقی بر دیوان رودکی است. از نیمۀ دوم قرن نوزده میلادی مرحله‌ای مهم از متن‌شناسی آثار رودکی آغاز شد و به پدید آمدن مجموعه‌های متعددی از آثار بازماندۀ رودکی منجر گردید که بیست مورد از مهم‌ترین و جامع‌ترین آن‌ها در این مقاله معرفی شده و مورد بحث قرار گرفته است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Нигоње ба тасњењ ва нашри осори Рўдакї

نویسنده [English]

  • Абдулманнон Насриддинов
چکیده [English]

Аз он љо ки нусхаи ќадимї ва муътабаре аз осор Рўдакї дар даст нест, дар љамъоварии осори ў њамвора манобеъи ќадими муштамил бар ашъори ў мисли «Луѓати фурс», «Тарљумону-л-балоѓа», «Асрору-т-тавњид», «Лубоб-л-албоб» ва... мавриди назар ва меъёри санљиш будааст. Дар ин маќола, муњимтарин нашрњои ашъори Рўдакї, ки бар асоси абёти мањфуз дар китобњои номбурда фароњам омадаанд, муаррифї шудаанд. Ин нашрњо аз љомеътарин нашрњои форсии ашъори боќимонда аз Рўдакї аст. Девони ашъори Рўдакї аввалин бор дар ќуруни понздањ ва шонздањи мелодї тадвин шуд. Пас аз тадвини ин девон шорењон ва фарњангнависон онро дар њукми сарчашма ќарор доданд ва њамин мавзўъ сабаб шуд шеъри Рўдакї бо таълифоти шоирони дигар биёмезад. Девони Рўдакї, ки дар соли 1315 њ. дар Тењрон ба табъ расид, намунаи боризе аз осори илњоќї бар девон Рўдакї аст. Аз нимаи дувуми ќарни нуздањи мелодї марњалае муњим аз матншиносии осори Рўдакї оѓоз шуд ва ба падид омадани маљмўањои мутааддиде аз осори бозмондаи Рўдакї мунљар гардид, ки бист маврид аз муњимтарин ва љомеътарини онњо дар ин маќола муаррифї шудаву мавриди бањс ќарор гирифтааст.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Рўдакї
  • осор
  • тасњењ ва нашр
  • таљаллии оёти Ќуръон дар ашъори Султони шоирон