تحقیقات و ترجمه‌های راجع به رودکی و اشعارش به زبان انگلیسی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار

چکیده

اگرچه تحقیقات راجع به شعر رودکی و مضامین آن در زبان‌های اروپایی، به‌ویژه انگلیسی، آن‌گونه که شایستۀ اوست انجام نگرفته، بعضاً مواردی دیده می‌شود که درخور توجه و تحسین است. این مقاله با درنظر داشتن این موضوع، به بررسی تطبیقی پژوهش‌های خاورشناسان انگلیسی و آمریکایی پرداخته است. اولین اثر دایره‌المعارف بریتانیکاست که در آن به برجسته‌ترین نکات شخصیتی، شعری و نیز مهم‌ترین حوادث زندگی شاعر اشاره شده است. خاورشناسی به‌نام ت.ای.کل بروک در مقالۀ «اسامی خاص مسلمانان» به معرفی کوتاه رودکی و نکات مهم زندگی‌اش پرداخته است. ف.ف. آربثنات دیگر محقق انگلیسی است که در کتاب خود باعنوان تمثال‌های ایرانی دربارۀ رودکی سخن گفته و به ذکر نکات برجسته به‌صورت کلی بسنده کرده است. نویسنده‌ای که در این خصوص به دیگران فضل تقدم دارد، چارلز. جی. پیکرینگ است که در مقالة «پاسر ایرانی» به‌طور مفصل به رودکی پرداخته و او را با جفری چاسر، شاعر نامدار انگلیسی، مقایسه کرده است. ادوارد براون نیز در کتاب مشهور خود، تاریخ ادبیات ایران، در مواردی چند از رودکی سخن گفته است. ویلیم جکسون، روبن لوی، دنیسن راس و آرتور جان آربری از دیگر خاوشناسان برجسته‌ای هستند که به شرح‌ حال رودکی و اشعار او پرداخته‌اند که آثار مذکور در این مقاله به‌طور مبسوط بررسی شده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Тањќиќот ва тарљумањои роҷеъ ба Рўдакї ба забони англисї

نویسنده [English]

  • Парвиндухти Машҳур
چکیده [English]

Агарчи тањќиќот рољеъ ба шеъри Рўдакї ва мазомини он дар забонњои аврупої, бавижа англисї, онгуна, ки шоистаи ўст, анљом нагирифта, баъзан мавориде дида мешавад, ки дархури таваљљуњ ва тањсин аст. Ин маќола бо дар назар доштани ин мавзўъ ба баррасии татбиќии пажўњишњои ховаршиносони англисї ва амрикої пардохтааст. Аввалин асар «Доиратулмаорифи Бритонико»-ст, ки дар он ба барљастатарин нукоти шахсиятї, шеърї ва низ муњиммтарин њаводиси зиндагии шоир ишора шудааст. Ховаршиносе ба номи Т.А.Келбрук дар маќолаи «Асомии хосси мусулмонон» ба муаррифии кўтоњи Рўдакї ва нукоти муњимми зиндагияш пардохтааст. Ф.Ф. Орбснот дигар муњаќќиќи англисї аст, ки дар китоби худ бо унвони «Тимсолњои эронї дар бораи Рўдакї» сухан гуфта ва ба зикри нукоти барљаста ба сурати куллї басанда кардааст. Нависандае, ки дар ин хусус ба дигарон фазли таќаддум дорад, Чарлз Љей Пикринг аст, ки дар маќолаи «Порсии эронї» ба таври муфассал ба Рўдакї пардохта ва ўро бо Љефри Чосер-шоири номдори англисї муќоиса кардааст. Эдвард Браун низ дар китоби машњури худ «Таърихи адабиёти Эрон» дар мавориде чанд аз Рўдакї сухан гуфтааст. Вилям Љексон, Рубен Луи, Денисен Рос ва Артур Љон Орбери аз дигар ховашиносони барљастае њастанд, ки ба шарњи њоли Рўдакї ва ашъори ў пардохтаанд, ки осори мазкур дар ин маќола ба таври мабсут баррасї шудааст.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Рўдакї
  • ховаршиносони англисї ва амрикої
  • тањќиќоти англисї
  • осори Рўдакї