روشن رحمانی و مردم‌شناسی ایرانی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استاد دانشگاه ملی تاجیکستان

چکیده

روشن رحمانی از فولکلورشناسان برجستۀ تاجیکستان است که بخش زیادی از عمر خود را به آموزش و بررسی ایجادیات شفاهی مردم اختصاص داده است. این مقاله با هدف معرفی این دانشمند تاجیک به نگارش درآمده و در پایان فهرستی از آثار وی ارائه شده است. روشن رحمانی در سال ۱۹۸۰م به‌همراه گروهی از استادان و کارمندان دانشگاه ملی تاجیکستان در سمت مترجم به دانشگاه کابل رفت و در آنجا به گردآوری، تحقیق و بررسی ایجادیات شفاهی مردم دری‌زبان افغانستان مشغول شد و کتاب‌هایی در این زمینه به رشتۀ تحریر درآورد. خدمت ارزندۀ دیگر او در آن سال‌ها برگردان کتاب تاجیکان علامه باباجان غفوراف از خط سیریلیک به خط نیاکان بود که ملت تاجیک را به خودشناسی و خودآگاهی و وحدت ملی راهنمایی می‌کرد. او پس از بازگشت به تاجیکستان فعالیتش را در دانشگاه ملی تاجیکستان ادامه داد و برای جمع‌بندی کارهای علمی خود به بخش ایران‌شناسی دانشگاه لاماسوف مسکو اعزام شد. رحمانی بیش از سی سال است که به گردآوری مواد فولکلوری مشغول است و دارای 20 کتاب و بیش از ۳۰۰ مقالۀ علمی در این زمینه است. رحمانی فولکلور ایرانی و تاجیک را از طریق سمپوزیوم و کنفرانس به جهانیان معرفی می‌کند و چندین گفت‌و‌گوی او با با ایران‌شناسان مشهور دنیا مثل ریچارد فرای، اولریش مارزولف، حسن عابدی و... به طبع رسیده است. در سال ۲۰۰۳م کتاب تاریخ گردآوری، نشر و پژوهش افسانه‌های مردم فارسی‌زبان روشن رحمانی در ایران سزاوار دریافت جایزۀ بین‌المللی پژوهش سال شد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Равшан Рањмонї ва мардумшиносии эронї

نویسنده [English]

  • Пайванди Гулмурод
چکیده [English]

Равшан Рањмонї аз фолклоршиносони барљастаи Тољикистон аст, ки бахши зиёде аз умри худро ба омўзишу баррасии эљодиёти шифоњии мардум ихтисос додааст. Ин маќола бо њадафи муаррифии ин донишманди тољик ба нигориш даромада ва дар поён фењристе аз осори вай ироа шудааст. Равшан Рањмонї дар сол 1980 ба њамроњи гурўње аз устодон ва кормандони Донишгоњи миллии Тољикистон дар симати мутарљим ба Донишгоњи Кобул рафт ва дар он љо ба гирдоварї, тањќиќ ва баррасии эљодиёти шифоњии мардуми даризабони Афѓонистон машѓул шуд ва китобњое дар ин замина ба раштаи тањрир даровард. Хидмати арзандаи дигари ў дар он солњо баргардони китоби «Тољикон»-и аллома Бобољон Ѓафуров аз хатти кириллї ба хатти форсї буд, ки миллати тољикро ба худшиносї ва худогоњї ва вањдати миллї роњнамої мекард. Ў пас аз бозгашт ба Тољикистон фаъолияташро дар Донишгоњи миллии Тољикистон идома дод ва барои љамъбандии корњои илмии худ ба бахши эроншиносии Донишгоњи Ломоносови Маскав эъзом шуд. Рањмонї беш аз сї сол аст, ки ба гирдоварии маводи фолклорї машѓул аст ва дорои 20 китоб ва беш аз 300 маќолаи илмї дар ин замина аст. Вай фолклори эронї ва тољикиро аз тариќи симпозиум ва конфронс ба љањониён муаррифї мекунад ва чандин гуфтугўи ў бо бо эроншиносони машњури дунё, мисли Ричард Фрай, Улриш Морзулф, Њасан Обидї ва... ба табъ расидааст. Дар соли 2003 китоби таърихи гирдоварї, нашр ва пажўњиши афсонањои мардуми форсизабон Равшан Рањмонї дар Эрон сазовори дарёфти Љоизаи байналмилалии пажўњиши сол шуд.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Равшан Рањмонї
  • фолклоршиноси тољик
  • мардумшиносии эронї