نخستین مکتب اصول جدید تاجیکی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار

چکیده

از نخستین بنیان‌گذاران مکتب اصول جدید تاجیکی، عبدالقادر شکوری (1875-1943م) است. وی در آغاز در منزل خود به‌طرز اصول قدیم مکتب‌داری می‌کرد؛ اما به‌دلیل سختی و دشواری اصول تعلیم ‌و ‌تربیت قدیمی وآشنایی با روزنامۀ ترکی ترجمان و خواندن مقاله‌ای در این روزنامه دربارة مکتب اصول نو، به فکر تأسیس چنین مکتبی افتاد. وی همچنین از طریق مطبوعات آگاه شد که در استامبول مجله‌ای باعنوان تدریسات ابتدائیه منتشر می‌شود. شکوری درپی آشنایی با این مجله و مکتب اصول جدید صالح‌بیگ، به ترکیه رفت و پس از بازگشت از استامبول در روند آموزش‌ وپ رورش تغییراتی ایجاد کرد؛ ازجمله اینکه آموزش زبان روسی را جاری نمود و اصول جدیدی را بنیان نهاد. شایان ذکر است که عبدالقادر شکوری از نخستین کسانی بود که تعلیم‌ و تربیت پسران و دختران را در یک کلاس به‌راه انداخت. در پیروی از مکتب اصول جدید شکوری در شهر سمرقند، محمد نورمحمدزاده در روستای بُلونغور و جَنبای قاری کامل، همچنین شاگردان سابق او شروع به تأسیس مکاتب اصول جدید کردند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Нахустин мактаби усули љадиди тољикї

نویسنده [English]

  • Ќањњори Расулён
چکیده [English]

Аз нахустин бунёнгузорони мактаби усули љадиди тољикї, Абдулќодир Шакурї (1875-1943м) аст. Вай дар оѓоз дар манзил худ ба тарзу усули ќадим мактабдорї мекард. Аммо ба далели сахтї ва душвории усули таълиму тарбияти ќадимї ва ошної бо рўзномаи туркии «Тарљумон» ва хондани маќолае дар ин рўзнома дар бораи мактаби усули нав ба фикри таъсиси чунин мактабе афтод. Вай њамчунин аз тариќи матбуот огоњ шуд, ки дар Истанбул маљаллае бо унвони «Тадрисоти ибтидоия» мунташир мешавад. Шакурї дар паи ошної бо ин маљалла ва мактаби усули љадиди Солењбек ба Туркия рафт ва пас аз бозгашт аз Истанбул дар раванди омўзишу парвариш таѓйироте эљод кард. Аз љумла ин ки омўзиши забони русиро љорї намуд ва усули љадидеро бунён нињод. Шоёни зикр аст, ки Абдулќодир Шакурї аз нахустин касоне буд, ки таълиму тарбияти писарон ва духтаронро дар як килос ба роњ андохт. Дар пайравї аз мактаби усули љадиди Шакурї дар шањри Самарќанд Муњаммад Нурмуњаммадзода дар рустои Булунѓур ва Љонбой, Ќорї Комил, њамчунин шогирдони собиќи ў шурўъ ба таъсиси макотиби усули љадид карданд.

کلیدواژه‌ها [English]

  • мактаби усули љадиди тољикї
  • Абдулќодир Шакурї
  • Истанбул
  • Самарќанд