فولکلور سمرقند

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار

چکیده

ایجادیات شفاهی مردم سمرقند در هر دور و زمان مورد استفاده بوده و منبع مهم سرچشمة ادبی شاعران و نویسندگان، عالمان، فرهنگ‌شناسان و مخصوصاً ایجادکاران واقعی قرار گرفته است. شهر سمرقند و روستا‌ها و نواحی پیرامون آن از نیمۀ دوم قرن نوزدهم میلادی توجه اروپاییان، به‌ویژه دانشمندان پادشاهی روس را به خود جلب کرد. بعد از انقلاب اکتبر سال 1917م در روسیه و تأسیس حکومت شوراها در سمرقند، از اوایل سال‌های بیستم،‌ شماری از عالمان سمرقندی مانند توره‌قل ذهنی، نذرالله بیکتاش، بقازاده، عابد عصمتی، اَ.ک. پِسَرچیک، عبدالسلام دهاتی و شماری دیگر از بیداردلان تاجیک و روس سمرقندی به گردآوری و تحقیق و تدوین نمونه‌های فولکلور این دیار کمر همت بستند. از بین مواد گردآورده‌شدة فولکلورشناسان، موادی دربارة مراسم جشن عروسی، مرگ و ماتم، فولکلور مراسم‌ موسمی و ترانه‌های هجوی بسیار جالب توجه‌اند. در این مقاله، برخی از کارهای پژوهشی انجام‌شده دربارۀ فولکلور سمرقند بررسی شده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Фолклори Самарќанд

نویسنده [English]

  • Рўзї Ањмад
چکیده [English]

Эљодёти шифоњии мардуми Самарќанд дар њар давру замон мавриди истифода буда ва манбаъи муњимми сарчашмаи адабии шоирон ва нависандагон, олимон, фарњангшиносон ва махсусан эљодкорони  воќеї ќарор гирифтааст. Шањри Самарќанд ва рустоњову навоњии перомунии он аз нимаи дувуми ќарни нуздањуми мелодї таваљљуњи  аврупоиён, бавижа донишмандони подшоњии русро ба худ љалб кард. Баъд аз Инќилоби Октябри соли 1917 м. дар Русия ва таъсиси њукумат шўроњо дар Самарќанд, аз авоили солњои бистум шуморе аз олимони самарќандї монанди Тўраќул Зењнї, Назруллоњи Бектош, Баќозода, Обид Исматї, Писарчик, Абдусалом Дењотї ва шуморе дигар аз бедордилони тољику руси самарќандї ба гирдоварї ва тањќиќу тадвини намунањои фолклори ин диёр камари њиммат бастанд. Аз байни маводи гирдовардашудаи фолклоршиносон маводе дар бораи маросими љашни арўсї, маргу мотам, фолклори маросими мавсимї ва таронањои њаљвї бисёр љолиби таваљљуњанд. Дар ин маќола бархе аз корњои пажўњишии анљомшуда дар бораи фолклори Самарќанд баррасї шудааст.

کلیدواژه‌ها [English]

  • фолклор
  • Самарќанд
  • олимони самарќандї