فرزانۀ سخن

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار

چکیده

فرزانه خواجه‌اوا (خجندی) از شاعره‌های مشهور و معاصر تاجیکستان است که اشعار او وردِ زبان مردم است. خواجه‌اوا هم‌زمان با رستاخیز فکری و فرهنگی مردم تاجیک پا به عرصة سخن نهاد. در این مقاله، برخی از ویژگی‌های سبکی و فکری اشعار این شاعرۀ تاجیک با ذکر نمونه‌هایی از شعر او تبیین و بررسی شده است. افکار فلسفی بکر، بیان توصیف‌های واقع‌گرایانه از زندگی، اعتقاد به قدرت انسانی در نبرد خیر و شر، بیان اندیشه و عقل و خرد در پیراهن تخیل و احساس، تکیه بر تمثیل و رمز در بیان سرگذشت و گرفتاری‌های انسانی و... از مهم‌ترین ویژگی‌های شعر افسانه است. سروده‌های شاعران معاصر ایران نیز در آثار فرزانه بی‌تأثیر نبوده؛ مثلاً وی شعری در اقتفای نادر نادرپور سروده است. پیوند جهان‌بینی باستانی آریایی و اسلامی، بازتاب باورهای فلسفی مثل وحدت وجود، انعکاس آموزه‌های زردتشت، بودا، مولوی، و تجلی عشق عارفانه از دیگر ویژگی‌های بارز شعر فرزانه است که در این مقاله بررسی شده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Фарзонаи сухан

نویسنده [English]

  • Турдихон Бердиева
چکیده [English]

Фарзона Хољаева (Хуљандї) аз шоирањои машњур ва муосири Тољикистон аст, ки ашъори ў вирди забони мардум аст. Хољаева њамзамон бо растохези фикрї ва фарњангии мардуми тољик по ба арсаи сухан нињод. Дар ин маќола бархе аз вижагињои сабкї ва фикрии ашъори ин шоираи тољик бо зикри намунањое аз шеъри ў табйин ва баррасї шудааст. Афкори фалсафии бикр, баёни тавсифњои воќеъгароёна аз зиндагї, эътиќод ба ќудрати инсонї дар набарди хайр ва шар, баёни андеша ва аќлу хирад дар пероњани тахайюл ва эњсос, такя бар тамсил ва рамз дар баёни саргузашт ва гирифторињои инсонї ва... аз муњимтарин вижагињои шеъри Фарзона аст. Сурудањои шоирони муосири Эрон низ дар осори Фарзона бетасир набуда. Масалан, вай шеъре дар иќтифои Нодири Нодирпур сурудааст. Пайванди љањонбинии бостонии ориёї ва исломї, бозтоби боварњои фалсафї мисли вањдати вуљуд, инъикоси омўзањои Зардушт, Будо, Мавлавї ва таљаллии ишќи орифона аз дигар вижагињои боризи шеъри Фарзона аст, ки дар ин маќола баррасї шудааст.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Фарзона Хољаева
  • шеъри муосири
  • Тољикистон