لایق و رودکی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار

چکیده

لایق شیرعلی از سرآمدان شعر معاصر تاجیکستان است که بین سال‌های دهۀ شصت و هفتاد قالب‌های به‌اصطلاح «کهنه‌شدة» غزل و رباعی را احیا کرد. رودکی یکی از مهم‌ترین شاعرانی است که لایق از اشعار او بهره‌های فراوان جسته است؛ تا ‌آنجا که می‌توان گفت روح پدر شعر فارسی، استاد رودکی، در کالبد اشعار او احیا شده است. این اثرپذیری در جنبه‌های مختلفی صورت ‌پذیرفته که مهم‌ترین آن بازتاب حوادث تاریخی مربوط به زندگی رودکی است. بازتاب این حوادث در شعر لایق به سه صورت مشاهده می‌شود که عبارت‌اند از: ۱. انعکاس برخی مرحله‌ای زندگی و جزئیات روزگار کودکی؛ ۲. کاربست کلمات و ترکیبات استفاده‌شده در شعر رودکی؛ ۳. یادکرد نام‌های بخارا، پنج‌رود و سمرقند در ردیف نام رودکی؛ ۴. اشارۀ صریح به اشعار رودکی؛ ۵. تضمین اشعار رودکی؛ ۶. اشعاری که صدای رودکی را از قعر عصرها به گوش وارثان می‌رساند. در مقالۀ حاضر موارد مذکور با ذکر شاهدمثال‌هایی از هردو شاعر تبیین و بررسی است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Лоиқ ва Рўдакї

نویسنده [English]

  • Тољибой Келдиёров
چکیده [English]

Лоиќ Шералї аз саромадони шеъри муосири Тољикистон аст, ки байни солњои дањаи шаст ва њафтод ќолабњои ба истилоњ «куњнашуда»-и ѓазал ва рубоиро эњё кард. Рўдакї яке аз муњимтарин шоиронест, ки Лоиќ аз ашъори ў бањрањои фаровон љустааст, то он љо, ки метавон гуфт рўњи падари шеъри форсї– устод Рўдакї дар колбади ашъори ў эњё шудааст. Ин асарпазирї дар љанбањои мухталифе сурат пазируфта, ки муњимтарини он бозтоби њаводиси таърихии марбут ба зиндагии Рўдакист. Бозтоби ин њаводис дар шеъри Лоиќ ба се сурат мушоњида мешавад, ки иборатанд аз: 1. Инъикоси бархе марњалањои зиндагї ва љузъиёти рўзгори кўдакї; 2. Корбасти калимот ва таркиботи истифодашуда дар шеъри Рўдакї; 3. Ёдкарди номњои Бухоро, Панљрўд ва Самарќанд дар радифи номи Рўдакї; 4. Ишораи сарењ ба ашъори Рўдакї; 5. Тазмини ашъори Рўдакї; 6. Ашъоре, ки садои Рўдакиро аз ќаъри асрњо ба гўши ворисон мерасонад. Дар маќолаи њозир мавориди мазкур бо зикри шоњидмисолњое аз њар ду шоир табйин ва баррасї шудааст.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Рўдакї
  • Лоиќ Шералї
  • шеъри муосири Тољикистон
  • назаре тоза дар тасњењи ашъори устод Рўдакї