@article { author = {Њасанов, Абдулљамол}, title = {Вожањои куњан дар лањљаи Хуљанд}, journal = {Journal of Culture, Literacy and Linguistic Researches in Central Asia}, volume = {8}, number = {14}, pages = {41-52}, year = {2007}, publisher = {}, issn = {}, eissn = {}, doi = {}, abstract = {Баррасии лањљањои забонњои аќвоми мухталиф солњост, ки мавзўи тањќиќи уламои забоншинос ќарор дорад. Дар кишвари кунунии Тољикистон чандин гўиш вуљуд дорад, ки яке аз онњо гўиши мардуми Хуљанд аст. Ин гўиш тибќи баррасии муњаќќиќон мансуб ба шохаи Фарѓонаи ѓарбии гўишњои шимолї аст. Яке аз вижагињои умдаи ин гўиш вуљуди луѓот ва аносири забонии бисёр ќадимї аст, ки акнун дар забони меъёр мансух шудаанд, аммо дар гўиши мардуми ноњияи Хуљанд мањфуз мондаанд. Ин аносири луѓавии асил тањти шароити забонї ва фарозабонї бо гунаи куњани худ каме мутафовит љилва мекунанд. Дар ин маќола ба намунањое аз ин вожањои асили гўиши мардуми Хуљанд, мисли гармак, калпатра, дина, чима, бевї, ѓеша, ќоќ, ќанор, онанда, ўстар, љува, њўпоќ, сандуф, фарѓон, ќулоќ, ќашанг, њиќичоќ (њиќичиќ), дошта, шунидан ва усул ишора шуда ва сайри татаввури ин вожањо бо такя бар фарњангњои куњан шарњ додаву баррасї шудааст.}, keywords = {Хуљанд,гўиш,вожањои куњан}, title_fa = {واژه‌های کهن در لهجۀ خجند}, abstract_fa = {بررسی لهجه‌های زبان‌های اقوام مختلف سال‌هاست که موضوع تحقیق علمای زبان‌‌شناس قرار دارد. در کشور کنونی تاجیکستان، چندین گویش وجود دارد که یکی از آن‌ها گویش مردم خجند است. این گویش طبق بررسی محققان منسوب به شاخۀ فرغانۀ غربی گویش‌های شمالی است. یکی از ویژگی‌های عمدۀ این گویش وجود لغات و عناصر زبانی بسیار قدیمی است که اکنون در زبان معیار منسوخ شده‌اند؛ اما در گویش مردم ناحیۀ خجند محفوظ مانده‌اند. این عناصر لغوی اصیل تحت شرایط زبانی و فرازبانی، با گونۀ کهن خود کمی متفاوت جلوه می‌کنند. در این مقاله، به نمونه‌هایی از این واژه‌های اصیل گویشی مردم خجند مثل گرمک، کلپتره، دینه، چمه، بیوی، غیشه، قاق، قنار، آنینده، اوستر، جووه، هوپاق، سندوف، فرغان، قلاق، قشّنگ، هیقیچاق (هیقیچیق)، داشته، شنیدن، و اصول اشاره شده و سیر تطور این واژه‌ها با تکیه بر فرهنگ‌های کهن شرح داده و بررسی شده است.}, keywords_fa = {خجند,گویش,واژه‌های کهن}, url = {https://www.rudakijournal.ir/article_20708.html}, eprint = {https://www.rudakijournal.ir/article_20708_24dfa4ee07189af701dc5cc9a2dfb296.pdf} }